Dit is wat je over je geest moet weten

Tegenover mij zit Sophie. Klein, charmant, een gevoelige en creatieve jonge vrouw die geliefd door iedereen is en veel waarde aan een sociaal leven hecht. Maar Sophie heeft een probleem. Ze maakt zich vaak zorgen over wat anderen van haar vinden, zij is onrustig en ondanks dat je dit aan haar gedrag niet merkt is zij heel erg onzeker over zichzelf.

Ik word moe van mijzelf, zegt ze. Ik wil vooruit maar ik word gelimiteerd door mijn gedachtes.

Ik ben radeloos. Kan Ayurveda mij helpen om stabieler te worden? – vraagt Sophie.

Ja – dat kan. Zeg ik, en ik leg haar uit hoe.

Volgens Ayurveda wordt iedereen geboren met een bepaalde verhouding van de drie energieën – de dosha’s: vata, pitta en kapha die je lichaamsconstitutie bepaalt. Deze constitutie wordt ook metabolische constitutie genoemd omdat het bepaalt hoe je metabolisme werkt, welke organen kwetsbaar zijn en voor welke aandoeningen je vatbaar bent.

Ook op geestelijke niveau zullen de dosha’s zich manifesteren en tijdens een psychologische diagnose kun je erachter komen welke van drie dosha in je geest domineert en in welke staat deze zich bevindt. Met deze informatie kom je erachter wat je talenten en zwakke punten zijn, hoe je je gedraagt en reageert in situaties en op mensen om je heen.

De dominante dosha kan op geestelijk niveau verschillen van de dosha op het lichamelijk niveau maar deze kan ook hetzelfde zijn zoals bij Sophie.

De kenmerken van Sophie zijn een afspiegeling van de vata dosha op haar lichamelijke en geestelijke niveau. In deze blog zal ik aandacht aan de geest geven.

Mensen met een dominante vata in de geest zijn het meest emotioneel en kwetsbaar. En hoewel de geestelijke karakteristieken meestal positief zijn, kunnen ze onder bepaalde omstandigheden veranderen in negatieve kenmerken die voor heel veel personen, zoals bij Sophie vervelend kunnen zijn.

De drie staten van de geest

Ayurveda leert dat je geest zich in drie verschillende staten kan bevinden. Afhankelijk van de dosha die in je geest domineert (vata, pitta of kapha), krijgen deze staten andere karakteristieken. Op basis van deze karakteristieken kun je zien welke dosha in je geest domineert en in welke staat je geest zich bevindt.

De drie staten van de geest zijn:

Sattva – De heldere kant van je geest

Rajas – De actieve kant van je geest

Tamas – De donkere kant van je geest

Een gezonde geest is de heldere geest met een dosis actieve geest. Een ongezonde geest begint wanneer je je een langere tijd in de actieve geest bevindt. Dit leidt namelijk tot een zieke geest.

Zoals bij burn-out. Eerst wordt je overspannen door veel activiteiten en weinig rust (veel rajas, weinig sattva) en als je niet op tijd reageert word je als het ware opgebrand (tamas).

Sattva – De heldere kant van je geest

Sattva is de gemoedstand die zich uit in positiviteit en zuiverheid. Het is de plek van licht, creativiteit en rust. Als je geest zich in dit staat bevindt kun je helder nadenken en juiste beslissingen nemen. Je bent gefocust en je handelt vanuit liefde. De ideeën die uit dit stadium voortkomen zijn de ideeën die vanuit je hart komen.

Dit stadium wordt in de verschillende soorten geest als volgt gekenmerkt:

Als vata ben jij enthousiast, je bent communicatief sterk, je bent creatief, rustig en vrolijk.

Als pitta ben jij vriendelijk, je hebt een goede wilskracht, je bent moedig, gemotiveerd en je bent een goede leider.

Rajas – De actieve kant van je geest

Rajas is het staat van actie. Een drang hebben tot reorganiseren, te werken, studeren en ernaar te streven. Het is het staat van het doen. Het probleem echter met doen is dat je snel teveel kan doen en dit brengt problemen met zich mee.

Als vata word jij besluiteloos, onzeker, luidruchtig, hyperactief of angstig. Zoals bij Sophie.

Als pitta word je perfectionistisch, boos of zelfs agressief, je krijgt behoefte om iedereen te controleren of te manipuleren.

Als kapha, krijg je de neiging om meer waarde aan geld te hechten. Je wordt materialistisch, hebzuchtig en je sluit jezelf af voor veranderingen.

Tamas – de donkere kant van je geest.

Wat gebeurt er in de natuur als het donker is? De natuur slaapt. En deze type geest heeft hieraan gerelateerde kenmerken. Tamas is het type geest waarbij je niet tot actie wilt komen. Je energie is erg laag. Het zorgt voor totale verwarring, stilstand, traagheid, stagnatie en het gevoel van vastzitten.

Als vata, krijg je in deze staat last van mentale aandoeningen. Obsessie, depressie, drugsverslaving en zelfdestructie zijn onder andere de uitingen van een vata geest die zich in tamas bevindt.

Pitta wordt in deze staat gewelddadig, hatelijk, ongecontroleerd agressief of neigt tot criminele activiteiten.

Kapha wordt in deze staat apathisch, traag van begrip, ongevoelig, depressief (een andere soort depressie dan bij vata) en saai.

Je kunt nooit in één staat blijven hangen

Je kunt nooit in één staat blijven hangen. Dit is de essentie van deze blog en het licht dat ik aan je in deze blog wil geven. Dit is ook het licht dat ik aan Sophie gegeven heb. De buitenomstandigheden zullen altijd invloed op je geest uitoefenen. Dit kunnen negatieve prikkels zijn die je uit Sattva halen maar dit kunnen ook positieve prikkels zijn die je juist uit Tamas halen of Rajas waarin je ingeslopen bent.

Welke adviezen heb ik voor jou?

Welke adviezen heb ik voor je? Hoewel Ayurveda heel erg gericht is op het individu en de meeste adviezen heel persoonlijk zijn, heeft Ayurveda een aantal prachtige tools die universeel zijn. Dit zijn bijvoorbeeld een perfect dag ritme of richtlijnen die je helpen om dichterbij sattva te komen. Deze adviezen kun je in deze blog vinden: 5 tips voor mentale gezondheid.